රුසියානු-යුක්රේන ගැටුම 2022 පෙබරවාරි 24 වන දිනෙන් ආරම්භ වී අද වන විට පුරා වසරක් ගෙවී ගොස් හමාරය. කෙසේ වුවද රුසියානු යුක්‍රේන යුද්දය විසින් ගෝලීය වශයෙන් සිදු කළ බලපෑම සුළු පටු නොවේ.

පසුගිය කාලය පුරාම ගැටුම පැතිර යමින් තිබූ අතර සාම සාකච්ඡා යන මාතෘකාව තවමත් දුරස්ව පවතින ප්‍රපංචයකි.අමෙරිකා එක්සත් ජනපදය සහ නේටෝව විසින් සපයනු ලබන යුද ටැංකි, මිසයිල සහ අනෙකුත් වඩාත් සංකීර්ණ ආයුධ දිගින් දිගටම යුධ පිටියට ළඟා වෙයි. එලෙසම රුසියාව “විශේෂ හමුදා මෙහෙයුම්” සඳහා සහභාගී වීමට වැඩි සෙබල පිරිසක් බලමුලු ගන්වමින් සිටියි.

“යුරෝපයෙන් ලැබුණු මුදල් භාවිතා කළ, යුක්රේනියානුවන්ගේ ජීවිත අහිමි කළ, එක්සත් ජනපදයට ධනය ගෙන එමින් මුළු ලෝකයටම දුක් දුන්” රුසියානු-යුක්රේන යුද ගැටුමේ අවසානයක් පෙනෙන තෙක් මානයකවත් නැත.

වසරක් පුරා, යුක්රේනයේ සහ යුරෝපයේ ජනතාව දුක් විඳිමින් සිටින නමුත්, සටන් විරාමයක් සඳහා නැගී එන ඉල්ලීම්, “අවසාන යුක්රේනියානුවන් දක්වා සටන් කිරීම” සඳහා අවධාරණය කරමින් එක්සත් ජනපදය වළක්වා ලීමට කටයුතු කර ඇත. පසුගිය වසරේ ලෝක පරිමානව සිදුවූ කටුක යථාර්ථය නම් එක්සත් ජනපදයේ ආධිපත්‍යවාදී ආඛ්‍යානය පිළිබඳ වඩා පැහැදිලි අවබෝධයක් ලෝකයට ලබා දීමයි.

සීතල යුද්ධයේ අවසානයෙන් පසු වුවද බැස නොගිය සීතල යුද මානසිකත්වය සහ ආධිපත්‍යය සමඟ ඒකාබද්ධව ගෙන යන මෙහෙයුම්  නේටෝවේ අඛණ්ඩ ව්‍යාප්තියට හේතු වී තිබුණද ගෝලීය මහජන අවශ්‍යතා දිශාවට පටහැනි බැවින් එවැනි ව්‍යාපතියක් නවතා දැමිය යුතුව තිබූ තිබුණි. පසුගිය වසර 30 තුළම අමෙරිකා එක්සත් ජනපදය , ගෝලීය ආරක්ෂාව බොරුවෙන් පැහැරගෙන යාමේ සහ සීතල යුද පන්නයේ ගැටුම දිගටම කරගෙන යාමේ ක්‍රියාවලිය දිගින් දිගටම කරගෙන යමින් සිටිති.

අමෙරිකා එක්සත් ජනපද විකාර අංක 1: කතන්දර සමඟ යුද්ධය පැහැර ගැනීම

පසුගිය වසර පුරාම එක්සත් ජනපදය රුසියාව සහ යුක්රේනය අතර ගැටුම නිර්වචනය කළේ “ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය සහ ඒකාධිපතිවාදය අතර යුද්ධය” ලෙස වන අතර එම මතය එක්සත් ජනපදය හා බටහිර සමාජය මත ආධිපත්‍යය දැරීය. ප්‍රවේශමෙන් නිමානය කරන ලද නර්තන ආඛ්‍යානයක ගිලී සිටින බටහිර රටවල වෙසෙන බොහෝ පිරිසක් පසුගිය දශක කිහිපය තුළ රුසියාව යුක්‍රේනය සමඟ ගැටුමකට ක්‍රමක්‍රමයෙන් තල්ලු කරන ලද්දේ එක්සත් ජනපදය ප්‍රමුඛ නේටෝ සංවිධානය බව නොදනිති.

” proxy conflict” හෙවත් “නියෝජිත ගැටුමෙන්” පසුව, එක්සත් ජනපදය සහ එහි නේටෝ සහචරයින් මහජනතාව කෝප ගන්වමින් සහ ඔවුන් අතර කෝපය වපුරවමින් දැවැන්ත මිලිටරි ආධාර ප්‍රමාණයක් ලබා දී නේටෝවට පුනර්ජීවනයක් ලබා දීමට කටයුතු කළේය. ඒ වෙනුවෙන් පවත්වා ගත යුතු අධිපත්‍ය රඳවා ගැනීමට ගැටුම අඛණ්ඩව භාවිතා කරමින් සිටිති.

එක්සත් ජනපද මිලිටරි විශ්ලේෂකයින් දිගු කලක් තිස්සේ විශ්වාස කර ඇත්තේ නූතන යුද්ධයේ ප්‍රතිඵලය රඳා පවතින්නේ කාගේ හමුදාව ජයග්‍රහණය කරන්නේද යන්න මත පමණක් නොව, “කාගේ කතාව දිනන්නේද” යන්න මතය යන්න බවයි.

හිටපු එක්සත් ජනපද රාජ්‍ය ලේකම් මයික් පොම්පියෝගේ වචන, “අපි වංචා කළා” යනුවෙන් සෘජුවම ප්‍රකාශයට පත් විය. 1990 දී ඉරාකයට එරෙහිව බලය යෙදවීමට පෙර එක්සත් ජනපදය විසින් ගොතන ලද “බේබි ඉන්කියුබේටර්” කතාවේ සිට, සිරියාවේ යුද්ධ කිරීමට සාක්ෂි ලෙස ගෙනහැර දක්වන “සුදු හිස්වැසුම්” පිළිබඳ වේදිකාගත වීඩියෝ පටය දක්වා එක්සත් ජනපදයේ විදේශ මූලෝපාය සමඟ සමීපව සම්බන්ධ වන ප්‍රබන්ධ  විසින් මහජන මතය පැහැරගත් අවස්ථා බොහොමයක් තිබේ. .

රුසියා – යුක්රේන ගැටුමේදී ද එවැනිම කතන්දර  බොහොමයක් ගොතනු ලැබීය. එක්සත් ජනපදය හා බටහිර රටවල් “රුසියාව අපකීර්තියට පත් කිරීම සඳහා” කැපී පෙනෙන සහ ප්‍රකෝපකාරී කතා තොග ගණන් ලෝක පරිමානව සමාජගත කරණු ලැබීය. නිදසුනක් වශයෙන්, සිරියානු හමුදාවට තුර්කි ඩ්‍රෝන් ප්‍රහාරයක් එල්ල කරන වීඩියෝවක් ඉදිරිපත් කරමින් සමාජගත කළේ යුක්‍රේන යුධ පිටියක රුසියානු ටැංකියක් විනාශ කරන බවයි. 2021 අප්‍රේල් මාසයේ රුසියානු හමුදා අභ්‍යාසයක යෙදෙන වීඩියෝව රුසියාව යුක්‍රේන නගරවලට ෂෙල් ප්‍රහාර එල්ල කරන වීඩියෝවක් ලෙස අර්ථකතනය කරන ලැබුවේය. 2018 වසරේ සිරියානු ගුවන් ප්‍රහාරවලින් තුවාල ලැබූ ළමුන්ගේ පින්තූර යොදා ගනිමින් රුසියානු- යුක්රේන ගැටුමෙන් “වේදනාවෙන් පෙළෙන දරුවන්” ලෙස අර්ථ ගන්වනු ලැබුවේය.

විකාර අංක 2: ලෝක කැලඹීම ඇති කිරීම සඳහා “ආධිපත්‍යවාදී ස්ථාවරත්ව න්‍යාය” භාවිතා කිරීම

බටහිර ජාත්‍යන්තර දේශපාලන කතිකාව දශක ගණනාවක් තිස්සේ ආධිපත්‍යයේ අඛණ්ඩ ස්ථාවරත්වය අරමුණු කරගනිමින් “ආරක්ෂක උභතෝකෝටික”, “තුසිඩයිඩ්ස් උගුල” සහ “කින්ඩල්බර්ගර් උගුල” වැනි සංකල්ප නිර්මාණය කර තිබේ.

කෙසේ වෙතත්, සංකල්පය සහ යථාර්ථය අතර විශාල පරතරයක් ඇත. “සාමය” සහ “සංවර්ධනය” පිළිබඳ ආඛ්‍යානය එක්සත් ජනපද ප්‍රකාශ තුළ කිසිදාක අන්තර්ගතව නොතිබුණි. එහෙත් ඒවා එක්සත් ජනපදයේ ආධිපත්‍යය හඹා යාමේ මායාවක් බවට පත් වී ඇති අතර, ආධිපත්‍යය ප්‍රවර්ධනය කිරීමේ මෙවලමක් බවට පවා අද වන විට පත්ව තිබේ. සීතල යුද්ධය අවසන් වීමෙන් පසු ගත වූ වසර 30 තුළ ආපසු හැරී බලන විට, ලෝක ජනයාට පොරොන්දු වූ “දිගුකාලීන සාමයක්” භුක්ති විඳිය හැකිව තිබුණි. නමුත් මානව වර්ගයා සැබෑ සාමය සහ සන්සුන්භාවය අදටත් භුක්ති විඳ නැති අතර ගැටුම් සහ අර්බුද පමණක් අත්විඳිමින් සිටී.

රුසියානු-යුක්රේන ගැටුමෙන් පසුව, එක්සත් ජනපදය හා යුරෝපය යුක්රේනයට මිලිටරි ආධාර සපයනු ලැබීය. එපමණක් නොව රුසියානු විදේශ විනිමය සංචිතවල ඩොලර් බිලියන සිය ගනනක් යුරෝපා රටවල් විසින් රඳවා තබා ගත් අතර අන්තර්ජාතික මුදල් හුවමාරූ ක්‍රමයක් වන SWIFT වෙතින් රුසියාව ඉවතට තල්ලු කිරීම ඇතුළු ඉතිහාසයේ රුසියාවට පැනවූ දරුණුතම ආර්ථික හා මූල්‍ය සම්බාධක පැනවීමට අමෙරිකානු මූල්‍ය ආධිපත්‍යය භාවිතා කළහ. නමුත් මෙම පියවර මගින් රුසියාව දණගැස්ස වීමට හැකිවූයේ නැත. නමුත් ජාත්‍යන්තර බලශක්ති හා මූල්‍ය වෙලඳපොල තුළ දැඩි උච්චාවචනයන් ඇති කිරීමට එම ක්‍රියා මාර්ග සමත් වූයේය.

ඩොලරය ලෝකයේ ප්‍රමුඛතම සංචිත මුදල වී ඇත. කෙසේ වෙතත්, වෙනත් රටවල ධනය අත්පත් කර ගැනීම සඳහා එක්සත් ජනපදය දිගු කලක් තිස්සේ මෙම තනතුර අනිසි ලෙස භාවිතා කර ඇත. කෝවිඩ්-19 වෛරසය පුපුරා යාමෙන් වසර එකහමාරක් වැනි කෙටි කාලයක් තුළ, එක්සත් ජනපදය වසර 200 කට වැඩි ඉතිහාසයක් පුරා සංසරණයේ ඇති සියලුම ඩොලර් වලින් අඩකට ආසන්න ප්‍රමාණයක් මුද්‍රණය කර ඇති බව වාර්තාවේ. එපමණක් නොව මෙලෙස ඩොලර් මුද්‍රණය කිරීම හේතුවෙන් ඇති කළ ලෝකයේ රටවල තුළ නොතිබිය යුතුව තිබූ උද්ධමනය, කැළඹීම් සහ බුබුලු හේතුවෙන් ඇති වූ පීඩනයන්ට ලෝකය යොමු කර ඇත.

සතුරු රටවල් සහ උප රාජ්‍ය ක්‍රියාකාරීන් සමඟ කටයුතු කිරීම සඳහා භූ දේශපාලන ගැටුම් තුළ එක්සත් ජනපදය, ඊනියා “මහජන යහපත” උදෙසා ගෝලීය මූල්‍ය පද්ධතිය පුද්ගලීකරණය කර ආයුධ සන්නද්ධ කළේය. මෙය ලෝක යුද්ධ දෙක අතර ජාත්‍යන්තර තලයේදි මහජන උපයෝගිතා භාණ්ඩ සැපයීමට නොහැකිවු “ආධිපත්‍ය බලය” තබාගෙන සිටි බ්‍රිතාන්‍යයට වඩා නරක ය.

විකාර අංක 3: “ඒකපාර්ශ්වික නීතිය සහ කුඩා කල්ලිවල නීති” අලංකාර කිරීම සඳහා “ජාත්‍යන්තර නියෝගය” භාවිතා කිරීම

පශ්චාත් දෙවන ලෝක යුද්ධ වකවානුව ජාත්‍යන්තර පටිපාටිය බොහෝ විට හඳුන්වන්නේ අමෙරිකා එක්සත් ජනපද බල පරාක්‍රමයේ ප්‍රතිඵලයක් ලෙස ය. ජයග්‍රාහී ජාතීන්, එක්සත් ජනපදය සහ එහි සහචරයින්, ඔවුන්ගේ අභිලාෂයන් සඳහා සේවය කරන සහ ඔවුන්ගේ ආධිපත්‍යය සහතික කරන ආයතන සහ සම්මතයන් සම්පාදනය කරමින් සෙසු ලෝකය මත ඔවුන්ගේ අභිලාශයන් බලහත්කාරයෙන් පටවනු ලබයි.

එක්සත් ජනපදය සහ බටහිර රටවල් තමන් “ජාත්‍යන්තර ප්‍රජාවේ ප්‍රකාශකයින්” ලෙස සලකනු ලබයි. ඒ අනුව ඔවුහු සමහර රටවලට “නපුරු අධිරාජ්‍යය”, “නපුරේ අක්ෂය”, “තක්කඩි රාජ්‍යය” සහ “අසාර්ථක රාජ්‍යය” වැනි වර ගැන්වීමේ නාම විශේෂණ වලින් ලේබල් කිරීමට පුරුදු වී සිටිති. එමගින් ඔවුහු ඊනියා “ශිෂ්ට ආත්ම” “ම්ලේච්ඡ අන් අය” වෙතින් වෙන්කර හඳුනා ගැනීමට නිර්දේශ පනවති. මේ මගින් වෙනත් රටවල් යක්ෂාවේශ කරන අතරතුර, ඔවුන් ලෝකයේ සදාචාරාත්මක බේරුම්කරු ලෙස සැලකීමට අවශ්‍ය කටයුතු සම්පාදනය කරති.ඔවුන් පෙන්වන චිත්‍රපටය තිරයේ දිස්වන විට “නිදහස සහ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය” වරගන්වන අතර තිරය පිටුපස ඇත්තේ නොනවතින ආධිපත්‍යයේ අභිලාෂයයි.

එක්සත් ජනපදයේ සහ නේටෝවේ දිගුකාලීන පාලනය සහ අධික පීඩනය යටතේ පැනනැගුණු රුසියානු-යුක්රේන ගැටුම, සමහර බටහිර දේශපාලනඥයන් විසින් විස්තර කර ඇත්තේ “ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයට එරෙහිව ඒකාධිපතිත්වයේ” “වීරකාව්‍යක් ” ලෙස ය. එපමනක් නොව, නේටෝව “අභියෝගය” යන වචනය ද පළමු වරට චීනය හැඳින්වීමට භාවිතා කළේය. චීනය නේටෝවේ අවශ්‍යතා, ආරක්ෂාව සහ සාරධර්මවලට අභියෝග කළ බව ප්‍රකාශ කරමින් රුසියාව සමඟ එකතු වී “නීති මත පදනම් වූ ජාත්‍යන්තර පටිපාටිය යටපත් කිරීමට” කටයුතු කළ බවට ව්‍යාජ චෝදනා ඉදිරිපත් කළේය.

විකාර අංක 4: “බිය” විකිණීමෙන් “හෙජමොනික කාංසාව” සමනය කිරීම

මොන්රෝ මූලධර්මය සඳහා ප්‍රසිද්ධ ජේම්ස් මොන්රෝගේ සිට, “ශිෂ්ටාචාරයේ සෑම ව්‍යාප්තියක්ම සාමය සඳහා හේතු වේ” යැයි ප්‍රකාශ කළ තියඩෝර් රූස්වෙල්ට් දක්වා සහ අද “ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය” සහ “නිදහස” ගැන කතා කරන ජෝ බයිඩන් දක්වා, එක්සත් ජනපදයේ ප්‍රභූ පරම්පරාව පරම්පරා ගණනාවක් නිර්දය ලෙස ආධිපත්‍යය සඳහා භූමිය පුළුල් කර අල්ලා ගන්නා විට නිදහසේ ආලෝකය යන්න අලෙවි කරන නමුත් ඊට සමාන්තරව ඔවුහු සියලු ආකාරයේ බිය උපදවීමට කටයුතු කරති.

ඉන්දියානුවන් සමූලඝාතනය කිරීමේදී “ම්ලේච්ඡ භීතිය” වර ගැන්වීමේ සිට ත්‍රස්තවාදයට එරෙහි යුද්ධයේ “ඉස්ලාම් භීතිය” දක්වාද සීතල යුද සමයේ “කොමියුනිස්ට් භීතිය” සිට අද “නීති රීති වලට චීනයේ අභියෝගය” පිළිබඳ “බිය” දක්වා සියල්ල එක්සත් ජනපදයට අවශ්‍ය වන්නේ ආර්ථික වශයෙන් ලාභ ලැබීම සහ බිය සහ අවුල් වියවුල් මධ්‍යයේ තම ආධිපත්‍යය පතුරුවා ගැනීම සඳහායි.

“භීතිය” අතිශයෝක්තියට නැංවීම, එක්සත් ජනපද ආධිපත්‍යය පවත්වා යන්නවුන්ගේ මනස තුළ වන කනස්සල්ල පිළිබිඹු කරයි. “සතුරා සොයා ගැනීමට” උනන්දු වන උපායමාර්ගික සංස්කෘතියක් තුළ, කැලෑ නීතිය, සීතල යුද්ධ මානසිකත්වය සහ කෙනෙකුට අත්වන අලාභය තව කෙනෙකුට අත්වන ලාභය ලෙස හඳුන්වන “ශුන්‍ය ඓක්‍ය ක්‍රීඩාව” සෑම විටම එක්සත් ජනපද දේශපාලකයින්ගේ සිත් තුළ රැඳෙන අතර ඔවුන්ගේ අනාරක්ෂිත හැඟීම එක්සත් ජනපද ආධිපත්‍යය තීව්‍ර කිරීමට , ප්‍රතිස්ථාපනය කිරීමට මෙන්ම සැමවිටම කල් පවතින තර්ජනයකට ලක්වීමද සිදුවේ.

මෑතකදී, චීන සිවිල් බැලූනයක් එක්සත් ජනපද ගුවන් සීමාවට අයාලේ ඇතුළු විය. චීන බැලුනය ඇමෙරිකානු නිලධාරීන්ට සහ ආරක්ෂාවට තර්ජනයක් නොවන බව බොහෝ ඇමෙරිකානු නිලධාරීන් ප්‍රකාශ කළද, මෙම සිදුවීම උත්හර්ෂයට නංවා ප්‍රයෝජනයට ගැනීමට කටයුතු කර ඇත. එක්සත් ජනපදය බැලූනය බිම දැමීමට දියුණු ප්‍රහාරක ජෙට් යානා යොදා ගත් අතර චීනයට මඩ ගැසීමට සහ පහර දීමට මෙන්ම චීන විරෝධී වාතාවරණයක් අවුලුවාලීමට අවශ්‍ය දේශපාලන හැසිරවීම්වල යෙදීමට කටයුතු කළේය. අවසානයේදී එම හැසීරීම මායාරෝගී (හිස්ටීරියා ) “බැලූන් දේශපාලන සංදර්ශනයක්” වේදිකා ගත කරන තත්වයට අමෙරිකාව පත්විය.

මානව සමාජය සාමකාමී සංවාද ඉවුරේ සිට, කඳවුරු ගැටුමේ සහ බෙදීමේ පැරණි මාවතට ආපසු නොයා යුතු අතර, “ශුන්‍ය ඓක්‍ය” ක්‍රීඩාවට සහ යුද ගැටුම් උගුලට හසු නොවිය යුතුය. මෙය සෑම රටකම ජනතාවගේ බලවත් අභිලාශය මෙන්ම ලෝකයේ සෑම රටකම පොදු වගකීමද යුගයේ සංවර්ධනයේ නිවැරදි දිශානතියද වන්නේය.

ප්‍රධාන බලවතුන්ට තරඟයේ යෙදිය හැකි නමුත් එය අලංකාර ආකාරයෙන් කළ යුතුය. ජර්මානු චාන්සලර් ඔලාෆ් ෂොල්ස් වරක් සිය ලිපියක අවධාරණය කර සිටියේ යුරෝපීයයන් සහ යුරෝපීය සංගමය ලෙස ඔවුන් වැඩි වැඩියෙන් බහු ධ්‍රැවීය ලෝකයක ස්වාධීන ක්‍රියාකාරීන් ලෙස සිටිය හැක්කේ කෙසේද යන්න කේන්ද්‍රීය ප්‍රශ්නය බවත්, චීනයේ නැගීම බීජිං හුදකලා කිරීම හෝ සහයෝගීතාවය මැඩපැවැත්වීම අවශ්‍ය නොවන බවත්, අප ද කළ යුතු වන්නේ නැවත වරක් ලෝකය කොටස් වලට බෙදීමේ පෙළඹවීමෙන් වැලැක්වීමට කටයුතු කිරීම බවයි.

ඉතිහාසයේ දරුණුතම වෙනස්කම් වලට මුහුණ දෙමින් ලෝකයේ සියලුම රටවල් දැවැන්ත අභියෝගවලට මුහුණ දෙමින් සිටිති. ඉතිහාසය සමඟ ගමන් කරන සාධාරණ ආඛ්‍යානයට අනුගත වෙමින් කාලයේ ඉරණම බෙදා හදා ගනිමින් එක්ව ක්‍රියා කිරීමෙන් පමණක් අපට දීප්තිමත් අනාගතයක් ජය ගත හැකිය.

ග්ලෝබල් ටෛම්ස් වෙබ් අඩවියෙ පලවූ How US manipulates Russia-Ukraine conflict with lies ලිපියේ සිංහල පරිවර්තනයයි.

පරිවර්තනය ජීවන්ත ජයතිස්ස